Gaudi για αρχάριους .

Η αλήθεια είναι πως τον τελευταίο καιρό δεν είμαι συνεπής blogger.Ο λόγος είναι κάποια καινούρια projects που κερδίζουν την ενέργεια,το χρόνο και τον ενθουσιασμό μου.Γι αυτά όμως θα σας μιλήσω μέσα στις επόμενες μέρες...

Αύριο,λοιπόν, η φίλη μου Σ. ξεκινάει ένα πανέμορφο ταξίδι.ΠΟΥ; Στην Ισπανία! Ίσως αν χωρούσα στη βαλίτσα της να μην τη ζήλευα τόσο,ωστόσο περιορίζομαι στο να αρκεστώ στις εντυπώσεις της που θα ακολουθήσουν...

Και γιατί να σας τα λέω όλα αυτά; Σαν ευσυνείδητη τουρίστρια τον τελευταίο καιρό εκτός απ'όλα τα υπόλοιπα που διαβάζει για τη χώρα που θα επισκεφτεί έχει μελετήσει βιβλία για τον Gaudi, καθώς θέλει να καταλαβαίνει τι είναι αυτό που βλέπει.

Σε μια σύντομη κουβέντα που είχαμε με εντυπωσίασε με τις γνώσεις της και παρ'όλα αυτά μου ζήτησε να γράψω ορισμένα πράγματα για τον σπουδαίο αυτόν αρχιτέκτονα (αυτή η εμπιστοσύνη που μου έχει με αγχώνει ώρες-ώρες να το ξέρετε).

Σκεφτόμουν εδώ και μέρες τι θα μπορούσα να γράψω...

Έριξα μια ματιά στα βιβλία που έχω, έκανα μια αναζήτηση στο google αλλά δεν ήθελα αυτά τα "ετοιματζίδικα".

Δεν ήθελα να τhς πω πληροφορίες εξειδικευμένες με δύσκολη αρχιτεκτονική

 ορολογία.Αντιθέτως ήθελα κάτι απλό και ουσιαστικό.

Έτσι,λοιπόν,κατέληξα να μοιράζομαι μαζί σας αυτά που πριν χρόνια είχα μάθει από ένα 

ντοκιμαντέρ για τον Gaudi και με ώθησαν στο να τον αναζητήσω και μελετήσω.

Gaudi's sketch of the Mila's tiles

Ο Gaudi μεγάλωσε εκτός της Βαρκελώνης, σε ένα χωριό δίπλα στη φύση. Φαίνεται ότι από την παιδική ηλικία μπήκαν ως γερά θεμέλια η αγάπη του για την οικογένεια και τη φύση. Μιας και ο πατέρας του έφτιαχνε τσουκάλια, έμαθε να χειρίζεται το σίδερο και αγάπησε τις καμπύλες (τα τσουκάλια από κάτω είναι στρογγυλά, σε αντίθεση με τις κατσαρόλες). Ως φοιτητής ξεκίνησε να σχεδιάζει διάφορα αντικείμενα και έπιπλα που είχαν μεγάλη επιτυχία κυρίως για το πρωτοποριακό τους σχέδιο και την εργονομία τους. 

Σε μια έκθεση που έκανε γνώρισε τον Güell. Αυτός ήταν ένας πλούσιος επιχειρηματίας που εντυπωσιάστηκε από τα έργα του Gaudi και αποφάσισε να τον προωθήσει στον αριστοκρατικό κύκλο της Βαρκελώνης που ήταν κλειστός (όπως και σήμερα). Έχοντας πια τα μέσα, ο Gaudi, ξεκίνησε το έργο του ως αρχιτέκτονας. Σχεδίασε πολλά κτήρια,τα περισσότερα από τα οποία μοιάζουν να είναι από έναν άλλο κόσμο... 

Gaudi's sketch of the Calvet's chairs

Είναι δύσκολο να υποθέσουμε τι θα μπορούσε να είχε κάνει ο Gaudi αν είχε στην διάθεσή του σύγχρονα υλικά όπως το οπλισμένο σκυρόδεμα. Μπορεί ακόμη να τα είχε απορρίψει. Είχε αρνηθεί να χρησιμοποιήσει τσιμέντο, για παράδειγμα, αν και αυτό το υλικό βρέθηκε στην διάθεσή του. Προτιμούσε να κτίζει τις κολόνες του με τούβλα. Αν και τα κατασκευάσματα φαίνονται μάλλον υπερβολικά και οι επιφάνειες πολυδάπανες καθώς αστράφτουν στον ήλιο της Μεσόγειου ο Gaudi προτιμούσε να χρησιμοποιεί καθημερινά υλικά και πάντα πήγαινε προς τα πίσω στην μεγάλη παράδοση που είχε η πόλη του η Βαρκελώνη στους τεχνίτες των κεραμικών και των σιδηρουργείων.


. “Θέλετε να μάθετε που αντλώ τα τις ιδέες μου” είπε κάποτε σε έναν επισκέπτη στο εργαστήριό του. “Ένα όρθιο δέντρο, διακλαδίζεται σε κλαδιά και αυτά με την σειρά τους σε μικρότερα κλαδάκια και αυτά με την σειρά τους στα φύλλα. Και κάθε ιδιαίτερο ξεχωριστό κομμάτι του δέντρου αναπτύσσεται αρμονικά, θαυμάσια όπως ο Θεός ο τεχνίτης το δημιούργησε.” Στην εκκλησία της Αγίας Οικογένειας ο Gaudi σχεδίασε ένα ‘δάσος’ από κολόνες που διακλαδίζονται σε πολλές διευθύνσεις.Η σχέση αυτή του Gaudi με την φύση είναι που τον διακρίνει από τους άλλους εκπροσώπους της Art Nouveau ρεύμα στο οποίο τον κατατάσσουν συνήθως.


 Η τάση για διακόσμηση στην Art Nouveau είναι βασισμένη σε φυσικές φόρμες αλλά παραμένει καθαρά διακοσμητική και πάνω από όλα καθαρά γραμμική. Για τον Gaudi η φύση αποτελείται από δυνάμεις που δουλεύουν κάτω από την επιφάνεια, η οποία μερικά είναι και η έκφραση αυτών των εσωτερικών δυνάμεων. Για παράδειγμα μελέτησε πως συμπεριφέρονται συμπλέγματα από πέτρες όταν βρεθούν κάτω από μεγάλη πίεση τοποθετώντας τις σε υδραυλική πρέσα. Οι πέτρες δεν θρυμματίσθηκαν ή δεν σχίστηκαν κατά την διεύθυνση από την κορυφή προς τον πάτο αλλά διογκώθηκαν στο μέσον φαινόμενο που ο Gaudi πίστευε ότι γνώριζαν οι αρχαίοι Έλληνες που κατασκεύαζαν τις κολόνες τους λίγο παχύτερες στο μέσον.

Gaudi's sketch of the Vicens's gate

Ο Gaudi ήταν ένας πραγματιστής. Σε αντίθεση με άλλους αρχιτέκτονες της εποχής του δεν εργαζόταν ποτέ στο σχεδιαστήριο. Ήταν πάντα παρών στον τόπο κατασκευής των έργων, συσκέπτονταν με τους εργαζόμενους, δοκιμάζοντας πρόχειρες κατασκευές, απορρίπτοντας ιδέες. Τα σχέδιά του έμοιαζαν με σκίτσα ιμπρεσιονιστών περισσότερο παρά με σχέδια αρχιτέκτονα.


Ο Gaudi πειραματίζονταν πριν κτίσει. Προετοιμάζοντας τα σχέδια για το παράτολμο τόξο στην εκκλησία Guell Colony επινόησε ένα μοντέλο από νήματα στα οποία κρέμασε μικρούς σάκους από άμμο που αντιστοιχούσαν στα βάρη που τα τόξα και οι κολόνες έπρεπε να στηρίζουν. Η εικόνα από την παραπάνω επινόηση αρκεί να ειδωθεί ανάποδα για να μας δώσει την εικόνα του πως θα πρέπει να είναι η τελική κατασκευή. Αυτή η μέθοδος δεν είναι ασυνήθιστη σήμερα δεκαετίες μετά το πρώτο πείραμα. Οι εργάτες συχνά ρωτούσαν πως ήταν δυνατόν να στηριχθούν αυτού του είδους οι κατασκευές!

http://fotografiesfotinis2.blogspot.com/

Η δουλειά του Gaudi δεν θα μπορούσε ποτέ να υπάρξει απομονωμένα στον σχεδιαστικό πάγκο. Αυτό έχει να κάνει εκτός των άλλων και με την ιδιαίτερη αίσθηση του Gaudi για τον χώρο. Η φιλοδοξία του ήταν να ξεφύγει από τους συμβατικούς τοίχους. Οι ιδέες του για τα σπίτια ήταν ότι αυτά είναι οργανικά σώματα που μπορούν και ζουν από μόνα τους.Η πραγματιστική αυτή προσέγγιση του Gaudi είχε και αρνητικές επιπτώσεις. 


Δεν ήταν ποτέ ένας θεωρητικός της αρχιτεκτονικής και πάνω από όλα δεν δημιούργησε σχολή με την αυστηρή έννοια. Επίσης, με εξαίρεση κάποια έργα των πρώτων χρόνων, δεν άφησε γραπτά κείμενα. Τα περισσότερα κείμενα που αποδίδονται στον Gaudi βασίζονται σε διαδόσεις. Σύντομα, μετά τον θάνατό του, το στυλ του Gaudi πέρασε στο περιθώριο. Η σχολή Μπαουχάους, με το στυλ που βασίζεται στην λειτουργικότητα τον αντέκρουσε.








Καλό ταξίδι,λοιπόν και θα περιμένουμε εντυπώσεις.Άλλωστε περισσότερο από κάθε γνώση για τον Gaudi αυτό που χρειάζεται και αυτό που σημαίνει τελικά,νομίζω πως είναι τα συναισθήματα που θα σου προκαλέσουν τα κτήριά του μόλις τα αντικρίσεις από κοντά...